Göz Merceği

Göz merceği, iris ve pupilla adı verilen bölümlerin arkasında, saydam ve kenarları ince olan bir mercektir. Göz merceğine göz billuru adı da verilir. Göz merceği gözü ön ve arka odalar şeklinde iki bölüme ayırır. Bu odalar sıvı doludur ve biri irisin ön tarafını korurken daha koyu ve jelâtin şeklinde bir sıvı kaplı olan diğer oda irisin arka tarafını korur. Bu mercek yeni doğan bebeklerde ve çocuklarda yumuşak olurken, yetişkinlerde gittikçe katı bir hal alır. Çapı ortalama olarak 9 milimetre, kalınlık olarak ise 5 milimetre civarındadır. Normalde 16 diyoptrilik kırma gücüne sahip olan lens çocuklarda uyum sırasında 14 diyoptrilik yedek kırma gücüyle birleşerek 30 diyoptrilik güce kadar çıkar. Yedek kırma gücü ilerleyen yaşlarda azalmaya başlar.

Katarakt ameliyatı gerçekleşirken gözün iç kısmına yerleştirilen merceğin düzgün bir görüntü alabilmesi amacıyla göz bebeğinin merkezine yerleştirilmesi gerekmektedir. Ancak bazı kişilerde ameliyat sonrası çeşitli nedenlerle mercek kayar ve görüntünün bozulmasına yol açabilir. Mercek kayması ameliyattan hemen sonra ortaya çıkmış ise muhtemelen ameliyatta sorun yaşanmıştır. Mercek kayması ameliyattan uzun süre sonra ortaya çıkıyorsa hasta yaşlı ve göz tansiyonu olan biri olabilir. Bu durumda tekrar ameliyat ihtiyacı ortaya çıkar.

Gözün renkli bölümünün hemen arka tarafında şeffaf yapısı dolayısıyla görünmeyen mercek bulunur. Bu merceğin şeffaf yapısı dolayısıyla göz bebeği siyah gibi görünür. Göz merceği göze gelen ışınları sinir tabakası üzerine düşürür ve net bir görüntü oluşmasını sağlar. Işığın mercekten geçerek sinir tabakasına gelebilmesi için mercek saydam olmalıdır. İşte bu mercek bazı nedenlerden dolayı bulanık hale gelmesine katarakt denir. Bu bulanıklaşma merceğin bir bölümünde olabileceği gibi tamamında da olabilir. Katarakt toplumda genel olarak bilinenin aksine sadece yaşlılarda değil küçük çocuklarda bile görülebilir. Ama ilerleyen yaşlarda daha çok görüldüğü de bir gerçektir. Yaşlılarda görülme nedeni gözün yorulmasıyken, çocuklarda metabolik bozukluklar, akraba evlilikleri, anne karnında yaşanan sorunlar, annenin ilaç kullanması, yaralanmalar genel nedenler olarak sayılabilir.